جزوه درس رسم فنی و نقشه کشی

بخشی از متن فایل
مراحل ساخت یک بنا:
۱ -ابتدا طرح اولیّه توسط طرّاح یا مهندس معمار )آرشیتکت(، تهیه مى شود .او با هنر و دانش خود نسبت به
کاربرى فضاها، ابعاد و اندازه هاى استاندارد طرح هاى معمارى را تهیه مى نماید.این طرح ها ابتدا بادست
آزاد و بدون اندازه ترسیم مى شود و براى همگان قابل فهم نیست.
۲ -پس از تکمیل گزینه ى نهایى و قطعى کردن طرح ساختمان، نقشه هاى ساختمان را به طوردقیق وبا مقیاس
ترسیم مى کنند .به این نقشه ها که ویژگى هاى معمارى ساختمان ازجمله نحوه ى استقرار، کیفیت، روابط
فضاها و مشخصات نماهاى ساختمان را نشان مى دهد، اصطالحا “نقشه هاى فاز یک معمارى” مى گویند .
)از این نقشه ها مى توان براى معرفى ساختمان به کارفرما و استفاده کننده ها و اخذ نظرآن ها استفاده کرد.
هم چنین، مى توان امکانات مربوط به اجراى سازه و تأسیسات ساختمان را ارزیابى نمود و هزینه و زمان
اجراى پروژه را برآورد کرد.(
۳ -دراین مرحله از تهیه ى نقشه ها مهندس معمار “نقشه ى جزئیات معمارى ساختمان” و مهندس سازه
“نقشه ى جزئیات اسکلت” و مهندس تأسیسات “نقشه ى جزئیات اجرایى تأسیسات مکانیکى و الکتریکى،
گرمایش و سرمایش بنا” را طراحى و محاسبه مى نمایند.
۴ -کلیّه ى اطالعات حاصل از مراحل ذکر شده، مجدداً به “نقشه کش ماهر” ارائه مى شود و او نقشه هاى فاز
۲ را تهیه و ترسیم مى کند. مجموعه ى نقشه هاى فوق، زیرنظر مهندس معمار کنترل و هماهنگ مى شود
و مجموعاً به عنوان نقشه هاى اجرایى ساختمان در اختیار برنامه ریزان و مجریان پروژه قرار مى گیرد .نقشه
هاى فاز یک و دو پس از تأیید دستگاه ذى صالح به “مهندس مجرى طرح ” و “پیمانکار” جهت اجرا سپرده
مى شود .جهت ساخت سازه و اسکلت بنا به “مهندس ناظر” نیاز است .وى مسئول اجراى صحیح طرح،
طبق نقشه و قوانین موجود است.
۴
خطوط قرار دادی در نقشه کشی
در نقشه کشى از خطوط مختلف براى درک بهتر ترسیمات استفاده مى شود .مثالً براى نمایش یک خط مرئى از یک
نوع خطوط و براى یک خط مخفى از نوع دیگر استفاده می شود.
جدول انواع خط با ضخامت های متفاوت
ترسیم خط
 خط افقی از چپ به راست و به کمک تی کشیده می شود در این حال باید سر تی دقیقا متکی به لبه ی
سمت چپ تخته ی رسم یعنی لبه مبنا باشد .سرتی و خود آن توسط دست چپ کنترل می شود.
 مداد باید با زاویه ای حدود ۶۰ درجه و همواره متکی به ابزار حرکت کند
 فشار دست را کنترل کنید به گونه ای که خط همواره رنگ و پهنای خود را داشته باشد
 هر خط باید فقط در یک حرکت کشیده شود
 خط عمودی از پایین به باال به کمک گونیای متکی بر تی کشیده می شود
 به کمک تی و هر یک از گونیاها می توان خط با زاویه های گوناگون رسم کرد.
هنگام استفاده از خطوط در نقشه ها باید دقت کرد تا خطوط به روش درستى ترسیم شوند.
۵
آشنایى با سطوح و احجام هندسى:
نقطه، خط و صفحه مفاهیم پایه و اولیه به شمار می آیند که به درستی قابل تعریف نیستند و باید آنها را پذیرفت .با
این حال به صورتی ساده می توان آنها را معرفی کرد.
۶
 نقطه: کوچک ترین جزء یک جسم است می توان آن را با اثر نوک تیز مداد روی کاغذ معرفی کرد. نقطه
فاقد بعد می باشد.
 خط : می توان گفت خط از حرکت نقطه به وجود می آید یا از قرار گیری تعداد بیشماری نقطه در کنار هم
به صورتی که فاصله بین انها قابل درک نباشد، خط به وجود می آید. هر چه بتوان آن را نازک تر رسم کرد
به واقعیت خط نزدیک تر خواهد بود. خط فقط دارای طول است. خط می تواند راست یا شکسته یا خمیده
باشد.
 صفحه: می توان گفت که صفحه از حرکت خط حاصل می شود .به هرحال صفحه سطحی است تخت یا
دارای خم. در واقع می توان گفت که از برخورد دو صفحه خط به وجود می آید. صفحه دارای دو بعد طول
و عرض است.
 حجم: مقداری از فضاست که به وسیله ی یک جسم اشغال می شود. از حرکت صفحه در فضا حجم تشکیل
می شود. حجم دارای طول و عرض و ارتفاع است.
آشنایى با احجام هندسى، موجود درمحیط اطراف به ما کمک مى کنند تا از ترسیمات نقشه هاى مربوط به احجام
غیرمتعارف، که هنوز ساخته نشده اند، تجسّم بهترى داشته باشیم .احجام ساده ى هندسى پیرامون ما عبارت اند از
مکعب، مکعب مستطیل، استوانه، هرم، منشور، مخروط،کره و …