جزوه حقوق فضای مجازی پیام نور

بخشی از متن فایل
۱ .مقدمه
قرارداد در حکم قانون دو طرف بوده و مادام که باقی است باید از مفاد آن پیروی
سنتی شده است. شکلگیری روابط الکترونیکی با پست الکترونیک و یا ویدئوکنفرانس،
پیشروی حجم متراکمی از داوری در آینده خواهد بود. فضای مجازی با ایـن حجـم از
امکانات تکنولوژیکی به عنوان یک پدیـده جدیـد در ادبیـات حقـوقی، رژیـم حقـوقی
داوری تجاری بینالمللی سنتی را به چالش کشیده است.
در حال حاضر، داوری تجاری بینالمللی در فضای مجازی در عمـل بـه صـورت
پیشرفتهترین شیوهی حل و فصل اختلافات تجاری بـینالمللـی درآمـده اسـت ، لـیکن
پیدایش این نهاد ما را با سـؤالات متعـددی در مـورد مباحـث حقـوقی و تکنولـوژیکی
داوری تجاری بینالمللی از شروع داوری، ابلاغ اخطاریههـا و تشـکیل هیـأت داوری ،
استماع و بررسی دلایل و در آخر صدور رأی روبرو میسازد. بدون شک، پاسخ به ایـن
سؤالات و رفع مشکلات این نهاد نوپا بدون تصویب قوانین ملّی و انعقاد معاهـدات دو
جانبه یا چند جانبه بین کشورها امکان پذیر نیست.
در این پژوهش با نگاهی بـه مفـاهیم اولیـه داوری در فضـای مجـازی و بررسـی
قوانین بعضی کشورها و سازمانهای داوری مجازی در مورد داوری مجـازی تصـویری
کلی از شرایط و موانع اجرایی این نوع از روشهای حل اختلاف و مزایای آن در جهـان
امروز ارایه خواهد شد.
۲ .مفاهیم اساسی
موضوع این پژوهش بررسی روند داوری تجـارت بـینالملـل در فضـای مجـازی
است. بیتردید، در چنین پژوهشی باید مفاهیم ذیل که از مفـاهیم اساسـی بـوده مـورد
شناسایی و تحقیق قرار گیرند.گرچه از منظر بعضی شناخته شده و گاه بـدیهی بـه نظـر
میرسند ولی تعیین حدود قلمرو و معانی آنها همیشه با پیچیـدگیهـایی همـراه بـوده
است.
پیشرفت تکنولوژی و پیـدایش اندیشـههـای جدیـد منشـأ تحـولاتی گردیـده کـه
پیچیدگیهای مزبور را دو چندان نموده است. به همین جهت شناخت مفاهیمی چـون:
«طرق حل و فصل اختلافات بینالمللی– داوری تجاری بـینالملـل و فضـای مجـازی»
ضروری به نظر میرسند.
۱.۲ .طرق حل و فصل اختلافات بینالمللی
اصطلاح داوری در فضای مجـازی بـه جهـت اینکـه فقـط یـک دهـه از عمـر آن
میگذرد (مـورک
،۲۰۰۰ :۶ (بـرای بسـیاری از متخصصـان و حقوقـدانان، اصـطلاحی ۱
نامأنوس است. فلذا باید این راهحـل را از سـایر طـرق مثـل راههـای کمکـی و فرعـی
اینترنتی تفکیک کرد. به طور کلی طرق حل اختلافات بـینالمللـی بـه دو دسـته عمـده
و غیرقضایی تقسیم میشوند. منظور از حـل و فصـل ۲ حقوقی و غیر حقوقی و قضایی
اختلافات به روش قضایی، یعنی حلوفصل اختلافات به وسیله دادگاههای داخلی و یـا
دادگاههای بینالمللی است مانند دیوان دادگستری بـینالمللـی کـه در مقابـل اصـطلاح
غیرحقوقی به کار میرود. (انصاری، ۱۳۸۷ :۲۳۱ (و منظور از اصطلاح غیرقضایی یا بـه
،۱۳۸۷ ،ج۲ : ۹۸۵ (یـا شـیوههـای جـایگزین حـل ۳ تعبیـر دیگـر فراقضایی(اشـمیتوف
اختلاف-ای.دی.آر (Resolution Dispute Alternative (عنوان عامی است کـه
به راهکارهای حل و فصـل خصوصـی اشـاره دارد. مقصـود از شـیوههـای جـایگزین،
راهکارهایی است که طرفین یک اختلاف به جای توسل به دادگاههـای دادگسـتری بـر
میگزینند تا دعوای خود را به گونه مناسب فیصله دهند. یک امر مشترک در تمامی این
شیوهها اعم از داوری-سازش-میانجیگری و…در ماهیت غیرقضایی بـودن آنهـا اسـت