جزوه حقوق بین الملل خصوصی ۲ پیام نور

بخشی از متن فایل
گفتار چھارم
تعارض قوانین در دسته ارتباطی اشخاص
از زمانی که حقوق دانان در پی رفع معضل تعارض قوانین بودند، مسئله اداره احوال شخصیه بیگانگان از
تعارض قوانین محصول تفکر .جمله موضوعات مھم در حقوق بین الملل خصوصی به شمار آمده است
.نسبی بودن حاکمیت ھای سیاسی می باشد
:مبحث اول
اداره احوال شخصیه بیگانگان در حقوق بین الملل خصوصی
به عقیده شارح نویسان ایتالیایی ھمه بیگانگان در احوال شخصیه، تابع قانون اقامتگاه خود نبودند، بلکه
تنھا بازرگانان و تجار بیگانه حق داشتند که از قانون محل اقامت، در اداره احوال شخصیه خود بھره مند
.گردند
از دیدگاه حقوق دانان مکتب قدیم ایتالیائی، قلمرو احوال شخصیه در مورد بیگانگان تنھا به تنظیم وصیتنامه
خالصه می شد. یعنی بیگانگان در کشور ایتالیا فقط حق داشتند که بر اساس قانون اقامتگاه خود وصیت
نامه خویش را تنظیم کنند، و در ازدواج، طالق، نسب، ارث، حضانت، فرزندخواندگی قانون ایالت ھای ایتالیا
.به عنوان قانون سرزمینی بر احوال شخصیه آنھا حاکمیت داشت
احوال شخصیه دارای دو مفھوم می باشد: یکی مفھوم عام و دیگری مفھوم خاص. مفھوم عام احوال
شخصیه به معنای وضعیت و اھلیت اشخاص است، اما احوال شخصیه در مفھوم خاص خود به معنی
وضعیت می باشد و اھلیت را در بر نمی گیرد. در حقوق بین الملل خصوصی احوال شخصیه به اھلیت و
وضعیت افراد مربوط می شود، یعنی در بر گیرنده مفھوم عام است، و منظور از احوال شخصیه اھلیت و
. وضعیت است
در حقوق موضوعه به طور کلی اھلیت و وضعیت رابطه نزدیکی باھم دارند و لذا در حقوق بین الملل
خصوصی تحت یک نوع از قواعد ھستند. اھلیت عبارت است از صالحیت انسان برای اینکه حقوق خود را
.اعمال کند
:به طور کلی، اھلیت به دو نوع تقسیم می شود
برای مثال، اتباع .اھلیت تمتع: به صالحیت فرد برای دارا شدن حق، اھلیت تمتع اطالق می شود (الف
.ایران می توانند مال غیرمنقول را مالک شوند. اھلیت استحقاق مترادف با اھلیت تمتع است
ب) اھلیت استیفاء: صالحیت شخص برای بکار بردن حقی که دارا شده است را اھلیت استیفاء می
نامند، مانند صالحیت کبیر برای معامله در اموال خود که در حال صغر آنھا را از پدر و مادر خود به ارث برده
است . اھلیت اجرای حق و اھلیت اعمال حق به معنای صالحیت بکار بردن حق از طرف کسی که دارای
حقی شده است مانند صالحیت شخص عاقل و بالغ و رشید و غیر ورشکسته در تصرف مال خود، از جمله
.اھلیت استیفاء محسوب می شود
درتعارض قوانین، مسئله اجرای حق و اھلیت استیفاء مطرح می باشد و قواعد حل تعارض در حقوق بین
.الملل خصوصی با اھلیت تمتع اشخاص مرتبط نمی باشد
وضعیت به مفھوم تمامی ویژگیھائی است که قانون برای انسان در نظر می گیرد و بیانگر مقرراتی است
که به تشخیص ھویت فرد مرتبط می باشد و ھر یک از آنھا دارای آثار حقوقی متفاوتی است. برای مثال،
.نسب، نکاح، طالق افزون بر اینکه نھادھای حقوقی مستقلی ھستند معرف وضعیت افراد نیز ھستند
موضوع احوال شخصیه و اھلیت اشخاص در حقوق بین الملل خصوصی، توسط درژانتره مطرح شده است.
این حقوق دان پیرو مکتب قدیم فرانسوی، مدافع نظریه سرزمینی بودن قوانین بود و قوانین را به سه
:دسته محلی، شخصی و مختلط تقسیم نمود
قوانین محلی: این دسته از قوانین بر اتباع ملی فرانسه و بر بیگانگان به نحو یکسان اجرا می شود و .۱
در اصل، این سری از قوانین الزم است توسط قضات فرانسوی اجرا شود. به این قوانین، قوانین درون
. مرزی یا قوانین محلی اطالق می شود
قوانین شخصی: برخی از قوانین که بر بیگانگان حاکم است و صرفا در مورد حقوق شخصیه و احوال .۲
.شخصیه بیگانگان قابل اجرا می باشد قوانین شخصی نامیده می شوند