جزوه اصول فقه بهمراه تست

بخشی از متن فایل
«وضع تعیینی یا تخصیصی »
وضع تعیینی : در این وضع واضع داریم
۳ عبارت است از لفظی که برای معنای مشخص تعیین کنند و در برابر آن قرار دهند
۴ عبارت از قراردادن لفظ توسط واضع برای معنای معین مثل اسمهایی را که پدران برای فرزندانشان انتخاب میکنند
وضع تعیینی آن است که واضع در آن مشخص است و لفظی را در برابر معنایی قرار میدهد .
وضع نعیینی خود بر دو قسم است :
الف- اگر واضح صراحتا لفظی را در مقابل معنایی جعل کند آن وضع ؛ وضع تعیینی صریح خواهد بود
ب- اگر واضع صراحتا این کار را انجام ندهد بلکه بطور ضمنی و از طریق کاربرد لفظ در برابر معنا مدلول را بشناسد وضع غیر
صریح ( ضمنی ) خواهد بود .
مثل اینکه : لفظی را برای معنایی معین می کنیم مثل اینکه خداوند به شخصی پسری داده و او اسم آن را بابک
گذاشته است . قانون گذار زمین موات را به عنوان زمینی که سابقه احیاء ندارد معرفی می کند.
تست : گاهی شخص یا نهادی خاص در کاربرد یک واژه برای معنایی خاص اقدام میکنند و دیگران هم آن را
میپذیرند و از آن پیروی میکنند این نوع وضع و ایجاد پیوند میان واژه و معنا را وضع ……..می نامند
الف- وضع تعینی ب- مجاز ج- حقیقت د- تعیینی
گزینه ۴ صحیح است
تعریف دیگر وضع تعیینی :
کثرت استعمال لفظی در معنای غیر از معنای موضوع له با قرینه
در تعیینی ۲ مشخصه داریم : الف ) عرف ب ) بدون قرینه
مثال وضع تعیینی :
شهرداری پس از احداث میدانی نام امام حسین (ع ) را برای آن برمی گزیند یا نویسنده کتاب خود را کمک حافظه حقوق
مدنی مینامد در این مثالها شهرداری , مولف کتاب الفاظ را در برابر معانی قرار داده و به اصطلاح این الفاظ را وضع کرده اند .
اقسام وضع تعیینی : صریح و ضمنی
الف ) در اثر جعل و قرارداد و انشاء صریح واضع :
عبارت است از اینکه شخص معین بخاطر موقعیت خاص خود در زمان و مکان معینی لفظ معینی را برای معنای معینی تعیین
کند به طوری که دیگران در موقع استعمال لفظ موظف به رعایت مقصود این واضع باشند . نمونه ی بارز این وضع در موارد
ثبت شرکتها , ثبت اختراعات و ابداعات , تعیین اسامی افراد در اداره ی ثبت احوال
۵* وضع تعیینی صریح : واضع صریحاً لفظ را در برابر معنا بکار میبرد
ب ) در اثر جعل و قرارداد و انشاء ضمنی واضع :
هرگاه شخص معینی در زمان استعمال الفاظ لفظ معینی را برای معنای معینی به همراه قرینه بکار بگیرد که شنونده به
واسطه ی وجود قرینه متوجه ی معنای جدید آن لفظ گردد . مثال ص ۲۹ ش ۳۶ دکتر محمدی
*وضع تعیینی ضمنی : واضع صریحاً لفظ را در برابر معنا بکار نمیبرد بلکه با استعمال آن وضع لفظ را نشان میدهد .
«وضع تعینی»
عبارت از اینکه لفظی در معنایی دیگر ؛ یعنی غیر از معنای موضوع له ؛ با قرینه و به مناسبتی بکار میرود و به اصطلاح بطور
مجاز استعمال میشود و بقدری این استعمال زیاد میشود که پس از چندی هر وقت آن لفظ بدون قرینه بکار برده شود همین
معنای دوم فهمیده میشود .
معنای ساده تر :
چنانکه کلمه ( قانون ) در ابتدا به معنای ( خط کش ) بوده و بعد به واسطه استعمال زیاد در در معنای فعلی که معنای
۶ مجازی آن بوده اکنون فقط همین معنا از آن فهمیده میشود