جزوه اخلاق حرفه ای در روانشناسی و مشاوره

بخشی از متن فایل

فهرست مطالب جزوه اخلاق حرفه ای در روانشناسی و مشاوره:

فصل اول : اهمیت نظام نامه های اخلاقی
فصل دوم: اساسی ترین مسائل اخلاقی در روانشناسی و مشاوره
فصل سوم: اخلاق در پژوهش های روانشناسی
فصل چهارم: نظام نامه سازمان روانشناسی و مشاوره
مراحل تصمیمگیری اخالقی
مرحله اول:حساسیت اخالقی
حساسیت اخالقی، نه تنها دانش و پیش زمینه اخالق حرفهای را در بر می گیرد بلکه اصول و فلسفه
شخصی فرد در ارتباط با حرفهاش را نیز در بر دارد. یک متخصص اخالقگرا در درجه اول یک شخص
با فضیلت محسوب می شود. افراد در ابتدای شروع کارشان بایستی صادقانه دالیل خود را برای انتخاب
این شغل ارزیابی کنند و در اواسط دوره کاری خود باید هر از گاهی تجزیه و تحلیل شخصی داشته
باشند. دلسوزی واقعی برای مشکالت انسان و تعهد راسخ برای خدمت به بشریت اساس و زیر بنای
حساسیت اخالقی را تشکیل میدهد.
مرحله دوم:تشخیص نوع مشکل و راه کارهای ممکن
زمانی که مشاور با یک موقعیت اخالقی روبرو میشود، الزم است همه اطالعات ضروری را گردآوری
کند تا تعیین شود، آیا مشکل عمدتاً اخالقی است یا حرفه ای و یا بالینی؟
مرحله سوم: مراجعه به نظام نامه اخالقی و استانداردهای حرفه ای
در مورد یک مسأله اخالقی که مشاور باید در مورد آن تصمیم گیری اخالقی کند مراجعه به نظام نامه
های اخالقی می تواند مفید باشد. نظام نامه ها حدود کار مشاوران را مشخص می کنند و همه نظام
نامه ها در نهایت مشاوران را به عمل بر طبق استاندارد های موجود راهنمایی می کنند. یعنی در مورد
یک مسأله اخالقی الزم است مشاور به قوانین و مقررات حکومتی مربوط به مسأله رجوع کند.
در مورد تعدادی از شرایط، هم قانون و هم نظام نامه حکم صریحی نخواهد داشت و یا در مورد یک
موضوع هیچ حکمی ندارند. مشاور در این مواقع باید به سوی مرحله چهارم فرایند پیش برود.
مرحله چهارم: بررسی اطالعات و ادبیات اخالقی مربوط به موضوع
این مرحله مستلزم مراجعه به کتب و مقاالت متخصصان بهداشت روانی دیگر است که در گیر مسأله
اخالقی بوده اند. بررسی این تألیفات به مشاور نقطه نظرات متخصصان را ارائه می دهد و به وی کمک
می کند تا از جنبه های نسنجیده موقعیت قبلی آگاه شود.
مرحله پنجم: به کار گیری اصول اخالقی متناسب با موقعیت
مشاور در زمان، درگیر اصول فلسفی و بنیادی متناسب با موقعیت می شود، ممکن است تألیفات حرفه
ای گزینش ها را مشخص و محدود کند اما به ندرت یک راه واحد را نشان می دهد. عالوه بر این،
مشاوران با درک اصول اخالقی می توانند الگوهای موارد متفاوت و موقعیتهای به ظاهر غیر مرتبط را
بهتر درک کنند. کیچنر )۱۹۸۴؛ به نقل از حسینیان، ۱۳۸۷ )بر اساس کار بیوچمپ و چیلدرس
)۱۹۸۳ ،)پنج اصل اخالقی اولیه حاکم بر حرفههای خدمات انسانی را مورد بررسی قرار داد که به شرح
زیر می باشند:
– خود مختاری یا احترام به استقالل عمل: این اصل به معنای احترام به آزادی فطری و کرامت هر
فرد است. همه افراد باید برای تصمیم گیری در مورد خودشان آزاد باشند. اختیار در استقالل عمل
مفهومی است مبنی بر اینکه شخص مسئول خود است. احترام به استقالل عمل بدین معناست که
انتخاب یک شخص نباید توسط دیگران تحت فشار قرار گیرد.
– عدم آسیب رسانی : ریشه دومین اصل اخالق در اصول اخالق پزشکی است و اغلب با سوگند نامه
بقراط تداعی می شود که پزشکان به آن متعهد می شوند . عدم آسیب رسانی ، همچنین شامل پرهیز
از خطرات قابل اجتناب نیز می گردد. این وظیفه به این معناست که مشاوران باید از خطرات مشاوره
برای مراجعان خود آگاه بوده ،آنها را ارزیابی کنند و به گونه ای صحیح عمل نمایند.
– نیکوکاری : سومین اصل اخالقی نیکوکاری یا سودمندی است که به عنوان مسئولیت برای انجام
کار خوب تعریف می شود. به علت اینکه مشاوران خود را در مقابل مراجعان، متخصص معرفی میکنن
، وظیفه دارند به کسانی که در طلب خدمت آنها میباشند کمک واقعی برسانند. مسئولیت کمک به
جامعه در سطح عموم و به مردمی که مراجع احتمالی می باشند ، از موارد نیکو کاری محسوب می
شود.
– عدالت : عدالت وظیفه ای برای منصفانه عمل کردن است. این اصل مشاوران را فرا می خواند تا
ارزشمندی همه مردم را مورد توجه قرار دهند و در عمل حرفه ای از تعصب اجتناب نمایند. همچنین
، عدالت چیزی بیش تر از اجتناب کردن از تبعیض است. عدالت به معنای ارائه خدمات اضافی به
افرادی است که تفاوت آنها ذی ربط است.
– وفاداری : پنجمین اصل اخالقی، وفاداری است. وفاداری به وعده های داده شده و راستی و درستی
می پردازد. وفاداری، وظیفه شناسی است. مشاوران باید عالیق مراجع را ارجح بر عالیق خود قرار داده
و نسبت به مراجع وظیفه شناس باشند، حتی هنگامی که چنین وظیفه شناسی درد سر آفرین یا نا
مطلوب است. وفاداری ناشی از نقش اصلی اعتماد میان مشاور و مراجع است