جزوه آمادگی جسمانی ویژه کودکان و نوجوانان

بخشی از متن فایل
در توضیح توسعه تواناییها و مهارتهای بنیادی در دانش‌آموزان مدارس ابتدایی باید گفت که کودکان با مجموعه‌ای از قابلیتهای جسمانی و تواناییهای حرکتی وارد دبستان می‌شوند. اکثر آنها فاقد تجارب حرکتی در سطحی مطلوب و قابل قبول می‌باشند. درس تربیت‌بدنی‌، موقعیتهای مختلف حرکتی در جهت توسعه هرچه بیشتر این قابلیتها و تواناییهای حرکتی فراهم می‌آورد. محور برنامه‌های تربیت‌بدنی در مدارس ابتدایی به ویژه کلاسهای اول تا سوم دبستان توسعه مهارتهای بنیادی و تقویت و آموزش حرکات پایه از قبیل راه‌رفتن صحیح‌، دویدن‌، جهیدن‌، گرفتن‌، پرتاب‌کردن و سایر موارد مشابه بوده که از طریق فعالیتهای جسمانی مناسب و بازیها حاصل می‌شود.
توسعه تواناییها و مهارتهای ترکیبی و پیشرفته و بهبود آمادگیهای جسمانی دانش‌آموزان کلاسهای چهارم و پنجم دبستان از اهمیت زیادی برخوردار است‌. اجزای آمادگیهای جسمانی عبارت‌اند از: قدرت عضلانی استقامت عضلانی‌، استقامت عمومی بدن‌، سرعت‌، هماهنگی‌، تعادل‌، چابکی و حفظ حالت بدن در شکل طبیعی است‌. چنانچه این قابلیتها به نحو مطلوب و با اجرای برنامه‌های مناسب حرکتی توسعه یابند، دانش‌آموزان در دوره راهنمایی وضعیت جسمانی مناسبی خواهند داشت‌.
اهداف اختصاصی تربیت‌بدنی در دوره‌های راهنمایی و دبیرستان عمدتاً بر توسعه و بهبود مهارتهای ورزشی استوار است‌. دوران نوجوانی و جوانی مناسبترین زمان برای یادگیری و توسعه مهارتهای ورزشی است‌. بنابراین در برنامه آموزش تربیت‌بدنی در مدارس راهنمایی و متوسطه با توجه به نیازها و علایق دانش‌آموزان باید آموزش این‌گونه مهارتها مورد توجه قرار گیرد.
اهمیت تعیین اهداف در برنامه‌های تربیت‌بدنی اهداف تربیت‌بدنی در مدارس همان مفاهیم‌، نظریه‌ها و قواعد نسبتاً کلی در زمینه درس تربیت‌بدنی است که راهنما و الگوی همه دست‌اندرکاران اعم از معلمان تربیت‌بدنی‌، مدیران مدارس‌، برنامه‌ریزان آموزشی‌، والدین و دانش‌آموزان است‌. اگر اهداف برنامه‌های تربیت‌بدنی در مدارس به صورت مشخص‌، روشن و کاربردی تدوین و به خوبی تعریف شوند، در این صورت موفقیت و اثربخشی برنامه‌های تربیت‌بدنی بیشتر خواهد شد. به طور کلی‌، هدف همه عملکردهای مثبت و مؤثر از پیش تعیین می‌شود و همه کارگزاران تعلیم و تربیت باید با اصولی که اهداف بر آنها مبتنی هستند به خوبی آشنا باشند.
سؤالاتی که درباره اهداف تربیت‌بدنی در مدارس باید بدانها پاسخ داده شود عبارت‌اند از:
آیا اهداف تربیت‌بدنی با استناد به دلایل‌، مدارک و منابع علمی به صورتی روشن و کاربردی بیان می‌شوند؟ آیا هدفهای تربیت‌بدنی نیازهای دانش‌آموزان را برآورده می‌کند و با هنجارهای اجتماعی مطابقت دارد؟ و آیا همه اهداف تعیین شده‌، در یک دوره زمانی مشخص‌، دست‌یافتنی است ؟ برنامه‌ریزان و مسئولان ورزشی باید برنامه‌هایی را طراحی کنند که با طبیعت رشد و نمو دانش‌آموزان و نیازهای واقعی آنان هماهنگ باشد، ارزشهای جامعه را در خود داشته باشد، و همچنین‌، نیازهای آینده را پیش‌بینی نماید. اهداف این برنامه‌ها بسیار ارزشمند است و دورنمایی مثبت از برنامه‌ها و فعالیتهای آتی تربیت‌بدنی در مدارس می‌نمایاند.
اهداف رفتاری در تربیت‌بدنی‌ و آمادگی جسمانی در آموزش و پرورش نوین توجه زیادی به اهداف رفتاری دانش‌آموزان در مدارس می‌شود. زیرا اهداف رفتاری شرح اهداف کلی و مفاد آموزشی است و معیارهای مناسبی را به منظور اندازه‌گیری و تعیین میزان پیشرفت برنامه‌ها را در اختیار می‌گذارند. از طرفی اهداف رفتاری‌، نوع برنامه‌های ورزشی و در حقیقت جهت‌دهی نوع فعالیتها را مشخص می‌کنند. بلوم و همکارانش اهداف رفتاری را به سه دسته اصلی (اهداف شناختی‌، اهداف عاطفی‌و اهداف روانی ـ حرکتی‌) تقسیم‌بندی می‌کنند.
به منظور طبقه‌بندی اهداف آموزشی در تربیت‌بدنی لازم است که جزئیات این اهداف به گونه‌ای طراحی و بیان شوند تا رفتارها برحسب سه حیطه رفتاری فوق تنظیم گردند. این طبقه‌بندی به دو منظور انجام می‌گیرد. اول برای پیش‌بینی و تعیین آنچه که می‌بایست در مفاد برنامه‌ریزی آموزشی قرار گیرد و دوم به منظور ارزیابی نتایج آموزشی و اصلاح احتمالی برنامه‌ها مؤثر می‌باشند. هدفهای شناختی بر حفظ کردن یا بازسازی چیزی که احتمالاً یادگرفته‌شده تأکید می‌کند. هدفهای عاطفی «بر یک مایه احساسی یا درجه‌ای از پذیرش و یا عدم پذیرش‌» در یک موقعیت و یا فعالیت تأکید دارد. هدفهای روانی‌حرکتی که در تربیت‌بدنی بسیار مهم می‌باشند بر مهارتهای عضلانی‌، مهارتهای حرکتی‌، دستکاری مواد و اشیا، انجام ماهرانه و هماهنگ فعالیتها و کارها و یا برخی از اعمال مربوط به هماهنگیهای عصبی عضلانی مدّ نظر است‌.